„Učešće javnosti u procesu donošenja odluka iz oblasti prostornog planiranja i korišćenja resursa je od presudnog značaja posebno u vremenu kada su institucije orjentisane ka potrebama investitora umjesto ka potrebama građana i građanki koji im daju mandat. Činjenica da je na javnim raspravama o strateškim dokumentima koji određuju planski razvoj opštine za period od 20 godina prisustvovao samo jedan građanin jasno govori o isključivanju javnosti iz procesa donošenja odluka od strane institucija“, izjavila je Jelena Brkić, koordinatorica Inicijative Naš prostor u Centru za životnu sredinu.
Na javnoj raspravi su prisustvovali predstavnici opštinske uprave, Instituta za građevinarstvo „IG“ kao nosioca izrade dokumenata i predstavnici komunalnih preduzeća. U toku javnog uvida je održana samo jedna javna prezentacija Nacrta dokumenata kojoj je takođe prisustvovao mali broj građana.
„Duži niz godina zagovaramo da procesi izrade i usvajanja ovako važnih dokumenata moraju biti otvoreni za javnost u najranijim fazama izrade, a ovdje se vidi da je Strateška procjena na životnu sredinu rađena po završetku prostornog plana, a ne na samom početku kada su sve opcije još otvorene. Održavanje javnih rasprava u toku radnog vremena dodatno smanjuje mogućnost aktivnog uključivanja i doprinosa od strane građana, a jučerašnje javne rasprave su bile zakazane u 9.00 i 10.00 časova“, poručio je Viktor Bjelić, potpredsjednik Centra za životnu sredinu.
Nacrt Prostornog plana i Izvještaja o strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu nisu bili objavljeni na internet stranici Opštine Derventa prije održavanja javne rasprave, što je u suprotnosti sa prinicipima aktivnog informisanja javnosti. Ukoliko ste planirali prisustvovati samoj raspravi prethodno ste se morali pomučiti da dođete do dokumenata po osnovu kojih možete dati komentare i sugestije. Jedna od najznačajnijih primjedbi koju je uputila Republička uprava za geodetske i imovinsko-pravne odnose je ta da je Nacrt plana urađen na neažurnim geodetskim podlogama.
„Ovako neozbiljan i neprofesionlan pristup od strane Odjeljenja za prostorno uređenje Opštine Dreventa, koje je kao nosilac pripreme dokumenata bilo dužno da nosiocu izrade dostavi sve ažurne podatke, ali i da obezbjedi kvalitetno učešće javnosti, može imati značajne posljedice na budući planski razvoj ove opštine“, dodaje Bjelić.
Pozivamo sve aktere koji učestvuju u izradi i donošenju pomenutih dokumenata da svoj posao obavljaju odgovorno uz informisanje i omogućavanje učešća javnosti u ranim fazama donošenja odluka, kako to nalaže i Arhuska konvencija koju je Bosna i Hercegovina ratifikovala. Informisanjem pro forme radi se ne može stvoriti zainteresovana i proaktivna javnost, kojoj trebamo da težimo. Istovremeno, pozivamo i javnost da se informiše i uključi u procese donošenja ovakvih planova, jer je to jedinstvena prilika da brane svoje interese i kreiraju sredinu u kakvoj žele da žive.